Ülkemizde Yıllık manşet enflasyon ikinci çeyrekte yüksek seyirli devam etmektedir. Mobilyadaki fiyat artışları,hizmet grubu fiyat artışı,en yüksek fiyat artışı kira alt grubunda ve haberleşme grubu enflasyonunda internet ve telefon görüşme ücretlerinin etkisi hissedilmiştir. Kiralarda ve haberleşme hizmetleri tarafında internet ücretlerinde, kontrat bazlı fiyatlamanın yaygınlığıdır. Bu dönemde yüksek fiyat artışı ile öne çıkan bir diğer alt grup, lokanta ve otel hizmetleri olmuştur. Ayrıca, bu dönemde turizm kaynaklı gelişmelerden önemli ölçüde etkilenen otel fiyatlarındaki artışın olduğu görülmektedir. Diğer hizmetler grubu enflasyonunda ise eğitim, sağlık, eğlence ve spor kalemlerinin etkisi öne çıkmıştır. Özel okul ücretlerine istinaden eğitim hizmetlerindeki yüksek seyir sürmektedir.Öte yandan, eğitim hizmetlerinin tüketici enflasyonu üzerindeki artırıcı etkisinin eylül ayında özel üniversite ücretlerine bağlı olarak belirgin olabileceği not edilmelidir. İlk 25 metre küpü bedelsiz kullandırılan doğal gazda bu uygulamanın sona ermesiyle mayıs ayında hane halkı doğal gaz fiyatları yüksek bir oranda artmıştır. Şebeke suyu fiyat artışıda tüketici enflasyonunu artırmıştır. Yıllık tüketici enflasyonundaki yükselişe en belirgin katkı bu gruptan gelmiştir. Unutulmamalıdır ki !Enerji fiyatlarına temmuz ayında ise meskenlere yönelik elektrik fiyat artışı yanında, akaryakıt ve tüp gazdaki otomatik vergi artışının yansımalarıyla belirgin şekilde artmıştır Taze meyve ve sebze fiyat artış taze meyve ve sebze fiyatları, meyvede daha belirgin olmak üzere, tarihsel ortalamasının belirgin olarak üzerinde bir oranda artmıştır. Şekerleme ve çikolatalar, birikmiş maliyet baskılarının hissedildiği ekmek ve tahıllar, çiğ süt fiyat artışının etkilerinin izlendiği peynir ve diğer süt ürünleri ile kırmızı et fiyatlarındaki birikimli artışların yansıdığı işlenmiş et ürünleri tarihsel eğilimlerinin üzerindeki yükselişlerle öne çıkan diğer alt kalemler olmuştur. Temmuz ayında mesken ve ticarethanelerde elektrik tarifelerinin yükseltilmesi, doğrudan etkilerinin yanı sıra dolaylı olarak da enflasyonun düşmemesine neden olmuştur.Yani Enflasyon Manşet enflasyon olarak hala devam etmektedir. Akaryakıt ve tüp gaz fiyatları, maktu vergilerin altı aylık Yİ-ÜFE enflasyonu oranında yükseltilmesiyle temmuz ayında artış sergilemiştir. Haziran ve temmuz aylarında şebeke suyu tarifelerinde gerçekleşen artışlar enerji grubu kaynaklı bir diğer gelişme olmuş enflasyonun yüksel seyirli devam etmesine neden olmuştur. Şehir içi ulaşım kalemlerinde tarifeler mayıs ve haziran aylarında yukarıya çekilirken temmuzda akaryakıt fiyatlarındaki yükselişi takiben artışların belirginleştiği görülmektedir. Köprü ve otoyol ücretlerinde mayıs ayında yapılan artışlar, köprü ve otoyol ödeme maliyetlerini karşılamamış ve politika koyucularının beklentilerini olumsuz yönde etkileyen bir gelişme olmuştur. Ekmek fiyatları mayıs ve haziran aylarında belirgin bir şekilde yükselirken temmuz ayında artışlar yavaşlayarak da olsa sürmüştür. Mayıs ayı başında çiğ süt referans fiyatları yükseltilirken bu gelişmenin süt ile peynir ve diğer süt ürünleri fiyatları üzerindeki etkisi olumsuz olmuş olup peynir,süt,tereyağı vb süt ürünlerinin girdi fiyatlarından dolayı fiyatları göreceli olarak yükselmiştir ve tüketici bu grup ürünleri almakta zorluk yaşamaktadır. Tütün ürünlerinde, ikinci çeyrekte üretici firma kaynaklı olarak fiyatlar yükselirken temmuz ayında maktu vergideki güncelleme sonucu tütün ürünleriyle birlikte alkollü içeceklerde de fiyatların yukarı yönlü yükseldiği görülmektedir. Alkollü içeceklerde yapılan fiyat artışı vergi güncellemesi ile birlikte daha fazla olmuştur. Tütün ürünlerinde ise vergi etkisinin kısmi bir şekilde nihai fiyatlara yansıtılmasıyla artış ihtiyacının yaklaşık yarısı ağustos ayına sarkmıştır. Türk Tabipler Birliği’nin temmuz ayında tarifelerini yükseltmesi sonucu ilgili sağlık hizmetleri kalemlerinin fiyatlarında artışlar gözlenmiştir. Ağustos ayı başında doğal gaz tarifelerinde yapılan artış bir diğer önemli gelişme olmuştur Parasal Sıkılaştırma ve Kart HarcamalarI Nakit Kalmayınca Kart ile Harcamanın Artması Harcama kalemleri ihtiyari ve zorunlu harcamalar şeklinde ayrılmaktadır. Hanehalkının temel harcama kalemleri gıda, sağlık, yakıt ve yemek sektörleri gibi kalemler zorunlu harcama kalemleridir. Geriye kalan kuyumculuk, araba kiralama, kumarhane-içkili yerler,hizmet ve elektronik gibi kalemler ise ihtiyari veya görece daha fazla isteğe bağlı harcama kalemleridir. İhtiyari harcamaların, toplam zorunlu kart harcamaları içindeki payı yüzde 30 civarındadır. Son sıkılaştırma sürecine bakıldığında da özellikle 2024 yılında kartla yapılan zorunlu harcama eğiliminin yükseldiğini görmekteyiz. AYŞE GÖL MIHCI